Maria is ‘als moeder van de Heer’ en als vrouw voor velen een toevlucht in gebed, een voorbeeld, een troost. Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel bloemen en planten op een of andere wijze aan haar herinneren. Een aantal van die bloemen draagt als volksnaam de naam Maria of Onze Lieve Vrouw. Het kan ook zijn dat een bloem of plant door kleur, geur, vorm of symbolische betekenis met Maria wordt verbonden.
Op schilderijen met religieuze voorstellingen zijn vaak de (madonna)lelie en de roos, maar ook b.v. akelei en goudsbloem te zien als verwijzing naar Maria. Ook een aantal beelden uit de bijbel wordt met haar verbonden.
Bijbelse beelden
In lofzangen over Maria spreekt de Bijbel over:
Hooglied | Lelie tussen de distels |
Hooglied 4:4 | Toren van David |
Hooglied 4:13 | Besloten hof, gesloten tuin |
Hooglied 4:13-15 | Verzegelde bron / put met helder water |
Hooglied 6:10 | Dageraad, stralende zon, schoon als de maan |
Sirach 24:13 | Als een ceder verheven |
Sirach 24:13 | Cipres op de berg |
Sirach 24:14 | Sierlijke olijfboom |
Wijsheid 67:26 | Spiegel van zijn goedheid |
Genesis 28:17 | Poort van de hemel |
Muziek
Ave Maria in het Aramees
88
88
88
88
Klik op de Maria-kalender om schikkingen bij Maria te bekijken..
88
88
88
88
Symboliek
Bloemen die Mariabloemen worden genoemd vanwege hun symbolische betekenis zijn:
-
Akelei. Ootmoed. De bloem kijkt naar beneden.
-
Anjer. Herinnert aan het lijden van Maria. De enkelvoudige anjer lijkt op een nagel ofwel de vorm van een spijker die bij de kruisiging van Jezus gebruikt is. Rode anjers zijn een verwijzing naar de liefde en trouw, tot aan de dood.
-
Cyclamen. De donkere vlekken op het blad en het rode deel in het hart van een witte cyclamen bloem herinneren aan het bloedende hart, het verdriet van Maria.
-
Goudsbloem. Geloof, trouw, gehoorzaamheid. In het Engels draagt ze de naam “Marigold” (goud van Maria). De bloem lijkt op de zon en richt zich op een gehoorzame wijze trouw naar dat licht.
-
Iris (zwaardlelie). De bladeren zijn zwaardvormig met scherpe randen. Ze herinneren aan het zwaard van verdriet en pijn dat symbolisch het hart van Maria doorstak.
-
Kamille. Door haar specifieke geneeskracht, in het bijzonder voor vrouwenkwalen, komt kamille regelmatig voor op schilderijen waarop Maria is afgebeeld.
-
Korenbloem. Niet alleen de blauwe kleur herinnert aan Maria ook omdat de bloem tussen het koren staat. Het koren is een beeld van Jezus, de graankorrel die moest sterven om brood te worden voor velen.
-
Lelie. In de christelijke traditie is de witte lelie een symbool van zuiverheid. Vandaar dat een engel een witte lelie in zijn hand houdt als hij Maria bezoekt om haar de boodschap van haar zwangerschap te vertellen. De witte lelie krijgt de naam madonna-lelie.
-
Roos. Maria wordt wel roos zonder doornen genoemd.
Bloemen en planten met Maria-namen
- Lievevrouwebedstro – Galium odoratum. Tijm wordt ook wel zo genoemd.
- Lievevrouweken – pinksterbloem – Cardamine pratensis
- Mariadistel – Silybum marianum
- Mariaklokje – grasklokje – Campanula rotundifolia
- Mariakrans – meidoorn – Cratageus
- Mariaroosje – koekoeksbloem – Lychnis flos-cuculi
- O.L.V. hemelvaartsbloem -aster – Aster sp.
- O.L.V. mantel – vrouwenmantel Alchemilla vulgaris
- O.L.V. melk / Onzevrouwespeenkruid – longkruid – Pulmonaria officinalis
- O.L.V. troonkruid – tripmadam – Sedum reflexum
- O.L.V. vingerhoed- vingerhoedskruid – Digitalis purpurea
Geuren
Goede geuren verwijzen naar de onzichtbare aanwezigheid van Maria. Bloemen die geuren zijn lelies en rozen en ook de zeven balsemkruiden die volgens een legende achterbleven op de plek waar Maria gestorven is. Die kruiden zijn volgens dit verhaal: lavendel, marjolein, hysop, citroenmelisse, basilicum, rozemarijn en tijm
Andere planten die door hun geur met Maria worden verbonden zijn:
Lathyrus, Lelietje-van-dalen, Maarts viooltje, Pioen en Lievevrouwebedstro.
Een legende verhaalt dat een aantal kruiden die Jozef verzamelde om een bed voor Maria te maken zoals lievevrouwebedstro, hun geur hebben ontvangen van Maria.
Mariakleuren
Wit en blauw zijn de zogenaamde Mariakleuren. Wit is een verwijzing naar haar zuiverheid. Blauw verwijst naar haar titel “hemelse koningin”.
Witte Mariabloemen zijn bijvoorbeeld:
- Lelietje van dalen
- Mei-zoentjes / madeliefjes
- Gebroken hartje (Dicentra), ook wel Maria-hartje of Maria-tranen genoemd.
- O.L.V. bedstro
- Moederkruid (Matricaria)
- Margriet
- Jasmijn
Blauwe Mariabloemen zijn bijvoorbeeld:
- Vergeet-mij-nietjes (Mariabloemkes)
- Korenbloem
- Maagdenpalm (Vinca)
- (Maarts)viooltje
- Akelei
88
88
88
Maria-brochure
In 2017 schreef Tini Brugge speciaal voor de tentoonstelling ‘Maria’ een kleurrijke brochure.
Klik hier voor meer informatie daarover.