15 Augustus

Voor de Hoogmis op 15 augustus worden, volgens de kerkelijke traditie in katholieke kerken, de bloemen en
kruiden gezegend. De zegening van de kruidwis behoort tot
de kerkelijke zegeningen. In gebed wordt gevraagd dat de
kruiden en vruchten tot voedsel en geneesmiddel mag
dienen voor mens en dier.

 

 

 

 

Die kruidenbundel bestaat meestal uit 7 verschillende planten: twee broodgraansoorten, bijvoorbeeld tarwe en rogge, twee kruiden met een geneeskrachtige werking: duizendblad (Achillea millefolium) en boerenwormkruid (Tanacetum vulgare) en twee kruiden waarvan men dacht dat zij het onweer konden weren: alsem (Artemisia sp.) en koninginnekruid (Eupatorium cannabium), ook wel donderkruid genoemd. Men voegde daarbij ook het geveerde blad van de walnoot toe, dat uit zeven blaadjes bestaat en tegen bliksem zou beschermen.
De bundels werden boven huis- en staldeuren gehangen.

 

 

 

 

 

Voor het graan in de kruidenbundel is een goede reden: deze dag van “Maria Hemelvaart”, officieel “Maria ten hemelopneming’, wordt ook wel “Onze Lieve Vrouwe halfoogst” genoemd omdat 15 augustus midden in de graanoogst valt. Men steekt dan enkele korenaren in de kruidenbundel om later de gezegende (gewijde) korenaren weer toe te voegen aan het zaaigoed: want rond 8 september, de feestdag van Maria Geboorte, wordt met de zaai van het wintergraan begonnen.

 

tekst: Tini Brugge

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Schikking en symboliek

De bloemschikking bevat dezelfde materialen als de originele kruidwis, als ode aan Maria.
De 2 graansoorten zijn in deze schikking gerst en tarwe;
De genezende kruiden zijn duizendblad en moederkruid
De beschermende kruiden zijn alsem en koninginnekruid
De walnoot, nog in zijn gladde bolster,  een teken van heelheid

De linten en de organza zijn gekozen in de kleuren van Maria: wit en blauw.
Wit is het symbool voor zuiverheid en blauw is een verwijzing naar de hemel .

 

 

Kroédwusjgebed

Módder Goads, vier kómme d’r kroédwusj bringe
En üch ter ieëre, get beëne en zinge

Vier hant gód gezuëmerd in veld en wíj
En hoape dat ieër content zit, d’r zit van aal d’r bíj

Vier hant wórmkroed teëge jich, wurm en dónder,
Óch hekse en duvele vinge ’t e wónger

Vuur ’t aaldaags broeëd get terf en koare
Get mint teëge ing sjnótterbel en bloare

Inne noeëtetak d’r bíj is óch nit sjlech,
Deë hult mugke en óngesiefer weg

D’r eëls jieëgt d’r duvel voet, wie vier hoape,
en bíj de weeg kin ’t kink beëter sjloape

Get kamille vuur krankhede va giddere daag,
en wil dónderkroed vuur pieng in d’r kop en d’r maag

De droeve zint vuur sjpas in ‘t leëve
Iech drink geër e gleske, kint uur miech dat vergeëve?

Get wíjekroéd kunt ing hoésvrau ummer va pas,
dat zörgt vuur ing frisje linnekas

Iech han ing reep sjótselstof gevónge,
en doamit aal bíjjenee gebónge

Óch dujjet iech nog gauw, sjtolse prie die iech bin
ing goodsblóm vuur mie üterlik d’r i.

Módder Goads, vier hoape dat ieër ummer an ós bliet dinke
En dat vier nieëchstes joar wer sjtols mit inne frisje kroédwusj kinne winke

Zeën ós dizze sjunne wusj mit kroed en blómme
Da kinne vier gód besjermd ‘t ganse joar durchkómme.

 

– Kruidwisgebed uit Limburg –