De gelukwensen waarmee de Bergrede begint worden ‘zaligsprekingen’ genoemd.
Het zijn zegenspreuken, plechtige verklaringen met een bijzonder karakter. Ze onthullen iets over de toekomst van degenen over wie ze gaan. Ze grijpen daarbij vooruit op het eschatologische oordeel. Deze uitspraken onthullen wie de mensen zijn die straks gered zullen worden, en welke vorm van gedrag, of beter gezegd, welke houding die mensen typeert.
Het zijn mensen die onder alle omstandigheden willen doen wat God van ze vraagt. Daar hebben ze alles voor over, ook lijden en verdriet. Het zijn mensen die anderen goed behandelen, ze zijn vriendelijk, goed voor hun medemensen, eerlijk en vredelievend.
Het gaat hier dan ook niet over geboden waaraan wij zouden moeten gehoorzamen. Wel over zegen waarop wij hopen.
Matteüs 5: 1-12
‘Toen Jezus al die mensen zag, ging hij een berg op. Daar ging hij zitten. Zijn leerlingen kwamen bij hem. Jezus begon zijn leerlingen uitleg te geven over de nieuwe wereld. Hij zei’:
‘Het echte geluk is voor mensen die weten dat ze God nodig hebben.
Want voor hen is Gods nieuwe wereld’.
‘Het echte geluk is voor mensen die verdriet hebben.
Want God zal hen troosten’.
‘Het echte geluk is voor mensen die vriendelijk zijn.
Want aan hen zal God de aarde geven’.
Het echte geluk is voor mensen die doen wat God wil,
en die dat het allerbelangrijkste vinden.
Want God zal hun moeite belonen”.
‘Het echte geluk is voor mensen die goed zijn voor anderen.
Want God zal goed zijn voor hen’.
‘Het echte geluk is voor mensen die eerlijk zijn.
Want zij zullen God zien’.
‘Het echte geluk is voor mensen die vrede sluiten.
Want zij zullen kinderen van God genoemd worden’.
‘
‘Het echte geluk is voor mensen die lijden omdat ze doen wat God wil.
Want voor hen is Gods nieuwe wereld’.
‘Het echte geluk is voor jullie. Jullie zullen het moeilijk hebben omdat je bij mij hoort. Misschien schelden de mensen je uit, of willen ze je gevangennemen. Misschien vertellen ze allerlei leugens over je. Als dat gebeurt, moet je blij zijn en vrolijk. Want jullie krijgen een grote beloning in de hemel. De profeten van vroeger werden net zo slecht behandeld als jullie nu’.
Niemand zou mensen die deze vreselijke dingen meemaken, gelukkig prijzen. Maar in deze serie uitspraken worden de zaken op hun kop gezet. Niet wie op het eerste gezicht gelukkig lijkt, is werkelijk gelukkig. Maar juist mensen van wie je in eerste instantie denkt ‘die zijn er slecht aan toe’, die zijn een gelukwens waard.
Bijbelteksten: De Bijbel in Gewone Taal
Uitleg: De Bijbel.nl – dr. Matthijs de Jong.
Schikking en symboliek
De sterren zijn uit karton gemaakt en aangevuld met symbolisch materiaal:
- behoeftige mensen
ster bekleed met jute, beeld van armoede - verdrietige mensen
ster omwonden met fiets(binnen)band, zwart kleur van rouw,
paars kleur van inkeer, druppelvormig boeket als symbool van tranen - vriendelijke, zachtmoedige mensen
ster bekleed met schapenwol - rechtvaardige mensen
ster van rechte stelen of stokken, aan de uiteinden aan elkaar gelijmd - barmhartige mensen
ster van takken omwonden met raffia
rode roos, symbool van liefde voor de Ander - eerlijke mensen
ster bekleed met plaatmos, groen kleur van een nieuw begin
witte roos, wit symbool voor zuiverheid - vredelievende mensen
ster kant-en-klaar met de duif, gemaakt van witte veren, symbool van de vrede
wit is ook de kleur van vrede - rechtvaardige mensen
ster van doorntakken, doornen zijn symbool voor geweld in de wereld
zaaddozen van physalis – lampionplan – symbool van het Licht dat nooit gedoofd kan worden
Arrangement:
Willy Faber – van Dijk